Ik en de klas

Spelletjes spelen

Hier had ik twee kinderen in de hoek gezet. Hadden ze maar beter moeten luisteren. Nee grapje, dat is niet waar. We speelden hier een spelletje. De nachtwacht als ik mij niet vergis. Dit hebben we vaak gedaan. Het is leuk en vooral en belangrijk om spelletjes te spelen met de groep. Ik heb gemerkt dat spellen en andere groepsactiviteiten ontzettend belangrijk voor de groepssfeer zijn. Wanneer de groepssfeer beter wordt, ontstaat er ook een veiliger klimaat in de klas.

November 2021

Pesterijen in de klas

In mijn klas vind ik een veilige sfeer heel erg belangrijk en dat was in mijn eindstage juist een grote uitdaging. Via een meisje in de klas kreeg ik bijvoorbeeld dit document onder ogen. Het is een uitnodiging waarbij zij met een andere jongen zou gaan trouwen. Ik vroeg haar wat zij van deze grap vond. Ze vertelde dat ze het eerst wel grappig vond, maar later eigenlijk niet meer. Ook vertelde ze dat ze het erg vond dat de jongen zo vaak werd gepest in de klas. Ik ben met hem ook een gesprek aan gegaan, maar hij ervaarde dit niet perse zo. Wel dat ze hem vaak moesten hebben. Ik herkende me wel in wat het meisje vertelde over de jongen en was er al extra alert op in de klas. Ik heb deze foto de dag na dat ik hem kreeg, laten zien in de klas en heb gespeeld dat ik heel erg verdrietig en boos was. ´Hoe halen jullie het in je hoofd om mij niet uit te nodigen?" Ik vroeg wie het gemaakt had en waarom ik niet was uitgenodigd. Er gingen een paar vingers in de lucht. Toen werd ik serieus en vroeg ik hoe hij of zij het zelf zou vinden als deze grapjes over hem gemaakt zouden worden. De kinderen schrokken hier heel erg van en beloofden het niet meer te doen. Het was volgens hen een grapje en 'de slachtoffers' hadden hier ook om gelachen volgens hen. Ik vertelde dat je soms iets grappig kan vinden, maar wanneer het doorrolt en groter wordt als een sneeuwbal, je het niet meer grappig vindt en niet weet hoe je die sneeuwbal moet stoppen. De kinderen hadden er spijt en het meisje was uiteindelijk heel opgelucht dat ik het zo had aangekaart in de klas.

Conflicten in de klas

Je komt ze vroeg of laat toch tegen: conflicten in de klas. Iets wat ik als juf ontzettend moeilijk vond en nog steeds eigenlijk nog wel vind. Vaak wilde ik geen van beide partijen te kort doen en wist daardoor vaak niet goed de confrontatie aan te gaan. Afgelopen jaar heb ik hier ontzettend veel mee geoefend. Bijna elke dag was het wel raak. Op een dag kwamen twee kinderen naar mij toe in tranen. Ze hadden alweer ruzie. Ik ging met beide in gesprek. Eerst één op één met mij. Ik liet ze allebei hun verhaal doen. Wat ik bij beide merkte is dat ze eigenlijk één overeenkomst hadden; ze baalden ontzettend van hun eigen gedrag. De één baalde omdat ze zo snel boos werd bij voetbal, terwijl ze liever vrolijk mee wilde spelen en de ander baalde dat hij overal wat van moest zeggen en ook snel op de tenen was getrapt. Ik zette de twee kinderen bij elkaar en vertelde ze dat ik eigenlijk twee verhalen heb gehoord die heel erg op elkaar leken. Tuurlijk vertelden ze allebei het verhaal vanuit het eigen perspectief, maar ik zei dat ze eigenlijk best veel op elkaar leken. Je zag ze kijken: huh??? Ik vertelde dat ze allebei eigenlijk baalden van hun gedrag en liever willen meespelen. Ik liet de kinderen kort aan elkaar vertellen wat ze tegen mij zeiden. Het was zo mooi om te zien dat ze zichzelf in elkaar herkenden. 'Ja, dat is irritant he? Dan denk je ik wil het rustig zeggen, maar dan ben je zo snel boos.' Ik besprak wat we konden doen om dit te voorkomen. We kwamen tot de conclusie dat ze beter eerst even weg konden lopen en aan iets anders konden denken en daarna pas te reageren. Beide kinderen liepen met een lach terug naar de klas. De tijd daarna ging het veel beter, er waren geen ruzies meer. Ze werden ook geen beste vrienden en hadden af en toe nog wel mot, maar dan herinnerde ik ze aan het gesprek. Ik heb hieruit geleerd dat je kinderen ook moet leren om elkaar te begrijpen en ze de ruimte moet geven om hun gevoelens en gedachten te uiten. Het is voor mij niet voldoende om conflicten maar af te straffen en weg te stoppen. Vaak zit er iets onder wat je in een gesprek veel beter kan aanpakken.

Voorspelbaarheid

Ik heb geleerd dat ik als leerkracht kinderen veel veiligheid kan bieden door middel van voorspelbaarheid en structuur. Vooral in mijn eindstage merkte ik dat de klas er erg veel behoefte aan had! De kinderen hadden snel de neiging om ´waarom dan?' of 'hoezo moet dat?' te reageren als ik ze op iets wees. Zoals bij de werktafel die we in de klas hadden. De algemene regel was dat je hier alleen mocht gaan zitten om te werken. Al gauw merkte ik dat daar misbruik van werd gemaakt en dat vriendjes bij elkaar gingen zitten. Als ik ze dan aansprak en zei dat ze daar alleen mochten gaan zitten als ze gingen werken, kreeg ik heel vaak de opmerking 'Ja, maar we zijn ook aan het werk hoor.' Stond ik dan met mijn goede gedrag. Daarom besloot ik om letterlijk de regels bij de tafel te hangen. Wanneer ik mij dan aan de kinderen stoorde, kon ik ze wijzen op de regels en vragen of zij vonden dat zich daar aan hielden. Ook kon ik kinderen aanspreken op hun werkhouding. Wanneer ze dan nog durfden te vragen 'waarom moeten we dat?' kon ik ze wijzen op de regels. Ik merkte dat de kinderen dit dan heel gemakkelijk accepteerden en verder ook geen reden zagen om verder in discussie te gaan. Ook merkte ik dat het kinderen heel veel rust gaf wanneer ze wisten wat er van ze verwacht werd en wat de eventuele consequenties konden zijn.